Με την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για τον αγωγό East Med ολοκληρώνεται ένας πολύ σημαντικός κύκλος της τριμερούς συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, η οποία αποσκοπεί στη σταθεροποίηση της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου και στην εδραίωση της γεωπολιτικής θέσης των τριών χωρών. Ο θετικός αντίκτυπος είναι δεδομένος με την Ε.Ε. να έχει ήδη εκφράσει την επιθυμία της, διά της Επιτροπής, να στηρίξει το έργο χρηματοδοτικά.
Ο λόγος σχετίζεται με τη στρατηγική προτεραιότητα της διαφοροποίησης των παραγωγών και των διόδων μεταφοράς υδρογονανθράκων προς τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.. Τόσο η διαρκώς μειούμενη εσωτερική παραγωγή και η αντίστοιχα αυξανόμενη εσωτερική κατανάλωση, όσο και η υψηλή εξάρτηση της Ένωσης από αποσταθεροποιημένες γεωγραφικές ζώνες, ωθούν τις Βρυξέλλες να εντάξουν στις δράσεις τους το έργο του East Med.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, η Ρωσία διαθέτει μερίδιο 40,6% επί των ευρωπαϊκών εισαγωγών φυσικού αερίου και η Νορβηγία ακολουθεί με 38,8%, ενώ συνολικά οι εισαγόμενες ποσότητες φυσικού αερίου ανταποκρίνονται σε ποσοστό ανώτερο του 70% της συνολικής κατανάλωσης. Το πλέον ανησυχητικό στοιχείο όσον αφορά την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από εξωτερικούς παραγωγούς, είναι ότι τα ως άνω στατιστικά δεδομένα παρουσιάζουν μια διαρκή επιδείνωση, στην οποία συμβάλλει και η σχετικά αργή ανάπτυξη των εναλλακτικών μορφών ενέργειας.
Από τη συγκεκριμένη πραγματικότητα δεν εξαιρείται η χώρα μας, η οποία εξαρτάται πλήρως από εξωτερικούς παραγωγούς φυσικού αερίου, με την ρωσική Gazexport να προσφέρει ετησίως 2,4 δις κ.μ. στο εγχώριο σύστημα κατανάλωσης και την Αλγερία 0,68 δις κ.μ. υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Είναι προφανές ότι, λόγω τόσο των κλιματολογικών συνθηκών όσο και του ενεργειακού χαρακτήρα της ελληνικής βιομηχανίας, η χώρα μας δεν είναι έρμαιο ενδεχόμενων κλυδωνισμών, όπως αυτός που έλαβε χώρα στην ευρωπαϊκή ήπειρο κατά τη διάρκεια των ρωσοουκρανικών κρίσεων, τα προηγούμενα χρόνια. Ωστόσο, εφόσον διαθέτει σταθερή και ανεμπόδιστη πρόσβαση σε φυσικό αέριο μέσω των κοιτασμάτων της Ανατολικής Μεσογείου και των δυνητικών του Ιονίου, θα ήταν εύλογο να ενθαρρύνει την αύξηση της εσωτερικής κατανάλωσης ενός ενεργειακού προϊόντος φθηνού και περιβαλλοντικά φιλικού.
Συνεπώς, η έναρξη υλοποίησης του East Med έχει ένα ευδιάκριτο οικονομικό πρόσημο για τη χώρα μας στο επίπεδο της εσωτερικής κατανάλωσης, καθώς και σε εκείνο της είσπραξης τελών διέλευσης για το ποσοστό του προϊόντος, το οποίο θα κατευθύνεται στις ευρωπαϊκές αγορές. Παράλληλα, ενισχύει και τη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας, φέρνοντάς την εγγύτερα στην Κύπρο, αλλά και σε ένα στρατηγικό σύμμαχο μείζονος σημασίας όπως το Ισραήλ. Με την περαιτέρω ενδυνάμωση της σχέσης και με την Αίγυπτο, η οποία διαθέτει επίσης αξιόλογα γειτνιάζοντα κοιτάσματα, θα γίνει πράξη μία «Ενεργειακή Συμμαχία της Ανατολικής Μεσογείου», με το «εργαλείο» του East Med στο επίκεντρο.
Αξονικός σκοπός είναι η εμπέδωση της ενεργειακής ασφάλειας, μέσω της σύγκλισης των στρατηγικών συμφερόντων των μερών της συμφωνίας και της αύξησης της αλληλεξάρτησής τους, η οποία θα σημάνει και την περισσότερη αμοιβαία δέσμευσή τους στην υπεράσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων των συμμάχων τους έναντι τρίτων. Η καλλιέργεια των συνθηκών για την επίτευξη του εν λόγω σκοπού είναι προφανώς επαινετή και οι υπογραφές των τριών ηγετών – του Αλέξη Τσίπρα, του Νίκου Αναστασιάδη και του Μπένζαμιν Νετανιάχου – για την υλοποίηση του East Med είναι απολύτως συνυφασμένες με αυτόν.
Η λογική της περιφερειακά απομονωμένης Ελλάδας, η οποία απουσίαζε από το σύνολο των ενεργειακών σχεδιασμών των δεκαετιών του 1990 και του 2000, ανήκει στο παρελθόν. Η χώρα μας χαράζει πλέον μία «διπλωματία των αγωγών» με αιχμή τον ευρέως αναγνωρισμένο ρόλο της ως πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Εφημερίδα ‘Κυριακάτικη KontraNews’, 7/4/2019