Η πεποίθηση ότι η λήθη και η άγνοια αποτελούν διέξοδο στην προσπάθεια διαχείρισης των εθνικών ζητημάτων αποτελεί μια εσφαλμένη αντίληψη που απορρέει από τη συνολικότερη στρατηγική κουλτούρα του κατευνασμού. Κουλτούρα, που έχει συνδεθεί άρρηκτα με την Κυβέρνηση της Ν.Δ. και δυστυχώς έχει αφήσει ήδη το αποτύπωμά της στη χάραξη της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.
Το πιο πρόσφατο «δείγμα λήθης» είναι η φετινή Επέτειος των Ιμίων. Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης ΣΥ.ΡΙΖ.Α., η ρίψη στεφάνου στο θαλάσσιο χώρο των Ιμίων θεωρείτο «πρόκληση προς τους Τούρκους» από μερίδα στελεχών της Ν.Δ., ενώ ορισμένοι άλλοι χλεύαζαν επειδή η τελετή δε γινόταν επί – αλλά υπέρ – των βραχονησίδων. Στην Επέτειο του 2020, ο Πρόεδρος Ερντογάν δήλωνε προκλητικά ότι η Ελλάδα «συμμορφώθηκε με τις υποδείξεις της Τουρκίας» και δεν είχαμε ένταση στην περιοχή. Μάλιστα, για να είναι βέβαιος ότι η Κυβέρνηση της Ν.Δ. θα «ξεχάσει» την Επέτειο των Ιμίων, έστειλε τις ίδιες ημέρες το ωκεανογραφικό σκάφος Oruc Reis εντός των ορίων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας ως άλλη «δαμόκλειο σπάθη». Ήταν τότε που η Κυβέρνηση δήλωνε ότι το τουρκικό σκάφος το «είχε πάρει ο άνεμος…»
Μετά από όσα προηγήθηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια του 2020 και τις δεκάδες φορές που ο «άνεμος πήρε» το Oruc Reis και μαζί του αρκετά συνοδευτικά πολεμικά πλοία, κάποιος θα ανέμενε μια τελείως διαφορετική στάση της Ελληνικής Κυβέρνησης το 2021. Και όμως… Η Επέτειος των Ιμίων αποσιωπήθηκε και η μνήμη αντιμετωπίστηκε ως κάτι το ενοχλητικό και «μη εποικοδομητικό» εν μέσω των διερευνητικών επαφών Ελλάδας-Τουρκίας και με ορίζοντα το σκόπελο για την Άγκυρα της Συνόδου της Ε.Ε. στις 25 Μαρτίου.
Είναι η απόκρυψη των προβλημάτων η λύση; Προφανώς και όχι και προφανώς αυτό θα έπρεπε να το γνωρίζει η Κυβέρνηση της Ν.Δ., όταν επί ημερών της το μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Αγίας Σοφίας μετετράπη σε τζαμί, δίχως καν να δοθούν οι αναγκαίες εξηγήσεις από την Τουρκία. Τουναντίον, οι κύριοι Μητσοτάκης και Δένδιας συνέχισαν να ευελπιστούν σε κυρώσεις «που θα δαγκώνουν» από πλευράς της Ε.Ε. έως ότου τελικά οι εταίροι μας επιβεβαιώσουν με τη στάση τους ότι τηρούνται «ίσες αποστάσεις» μεταξύ θύτη και θύματος.
Η στάση της Ε.Ε. δεν προκύπτει εν κενώ, αλλά έρχεται ως συνέχεια μιας λανθασμένης ελληνικής στρατηγικής εδώ και 1,5 έτος, η οποία επιμένει να θεωρεί ότι οι επικλήσεις στην «ευρωπαϊκή αλληλεγγύη» είναι αρκετές για να μεταστρέψουν τη στάση της Άγκυρας. Στην πραγματικότητα απαιτείται μια στιβαρή διαπραγματευτική γραμμή, που θα καθιστά αντιληπτό στα υπόλοιπα κράτη-μέλη ότι η Ελλάδα δεν είναι «προβλέψιμη» ή «δεδομένη» και αντιμετωπίζει ένα μείζον πρόβλημα διασφάλισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της, το οποίο την αναγκάζει να «βραχυκυκλώσει» το σύστημα λήψης αποφάσεων των Βρυξελλών. Όσο διακηρύττουμε ότι η στάση μας δε μεταβάλλεται όσον αφορά τις εξωτερικές σχέσεις, τόσο οι Μεγάλες Ευρωπαϊκές Δυνάμεις θα υποτιμούν τη σοβαρότητα του προβλήματος.
Εφημερίδα ‘Δημοκρατία’, 3/2/2021