Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι, η εθνική τραγωδία των Τεμπών έχει επισκιάσει τα πάντα, συνταράσσοντας την εγχώρια και διεθνή κοινή γνώμη, γεμίζοντας μας θλίψη και οδύνη. Η ελληνική κοινωνία σήμερα πενθεί, διατρανώνοντας ταυτόχρονα το δίκιο της και επιζητώντας από την Κυβέρνηση να προσεγγίσει τα πράγματα διαφορετικά, ώστε ακόμη και τα στοιχειώδη, όπως η ασφάλεια, να μην τίθενται πια εν αμφιβόλω. Μέσα σε αυτό το βαρύ κλίμα δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, η 8η Μαρτίου συνιστά μία σημαντική ημέρα που οφείλουμε να μην αγνοούμε και να μην αντιμετωπίζουμε με τον συνήθη για πολλούς τρόπο, στο πλαίσιο μίας τυπικής δήλωσης που αντανακλά μία προσχηματική έγνοια.
Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας αποτελεί μία ημέρα ιδιαίτερου συμβολισμού, αλλά και ένα ορόσημο που οφείλει να επανεπιβεβαιώνει τη συλλογική δέσμευση για τη διασφάλιση του δικαιώματος της στην ισότιμη μεταχείριση. Μία ημέρα πραγματικής απότισης τιμής απέναντι σε έναν μαραθώνιο αγώνα που ξεκίνησε το 1857 στη Νέα Υόρκη για τη θεσμική και ουσιαστική κατοχύρωση της ισότητας, όταν οι εργάτριες από τα υφαντουργία και τα ραφτάδικα ξεκίνησαν μία μεγάλη απεργία προκειμένου να διεκδικήσουν τα βασικά δικαιώματά τους, στους χώρους εργασίας αλλά και ευρύτερα στην καθημερινότητά τους.
Ο μακροχρόνιος αυτός αγώνας, σήμερα πραγματοποιείται υπό το πρίσμα των συνεπειών που επέφεραν οι τεκτονικές αλλαγές, συνεπεία των πολλαπλών κρίσεων και ιδιαίτερα της πανδημικής, σε συνδυασμό με την υποχώρηση του κοινωνικού κράτους. Ενδεικτικά, σε ότι αφορά τον εργασιακό τομέα, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 20η θέση ανάμεσα σε 34 χώρες της Ευρώπης σε ό,τι αφορά τις συνθήκες εργασίας για μια γυναίκα, σύμφωνα με μελέτη της βρετανικής εταιρείας Reboot Online. Επιπλέον, οι ανισότητες οξύνονται, όπως σημειώνει η ετήσια έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για την ανισότητα των φύλων, όπου η Ελλάδα κατετάγη 100η μεταξύ 146 χωρών γεγονός το οποίο επιβεβαιώνεται επίσης και από τον Δείκτη Ισότητας των Φύλων (Gender Equality Index) του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων, όπου η χώρα μας σημειώνει επίδοση 53.4, έναντι 68.6 του μέσου όρου των χωρών της Ε.Ε. για το 2022.
Πέραν των ανωτέρω ειδικής μνείας χρήζουν τα φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας που διευρύνονται και η μάστιγα της έμφυλης βίας, η οποία γιγαντώθηκε στις μέρες μας, συνιστώντας σήμερα μία παράλληλη «πανδημία», η οποία οφείλει να μην παραμένει στο σκοτάδι της σιωπής. Σύμφωνα με διαθέσιμα στοιχεία, 1 στις 10 γυναίκες έχει υποστεί κάποια μορφή βίας από την ηλικία των 15 ετών και άνω, ενώ 1 στις 5 γυναίκες έχει υποστεί σωματική ή/και σεξουαλική βία από πρώην ή νυν σύντροφό της. 1 στις 10 γυναίκες δηλώνει ότι βίωσε κάποια μορφή σεξουαλικής βίας από ενήλικα πριν συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας της ενώ 1 στις 20 γυναίκες έχει πέσει θύμα βιασμού από την ηλικία των 15 ετών και άνω.
Επιπροσθέτως, σύμφωνα με επιμέρους επίσημα στοιχεία ο ετήσιος αριθμός γυναικών θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας το 2021 ήταν 7.375 όταν ο αντίστοιχος το 2020 ήταν 4.264 (αύξηση της τάξεως του 73%). Τα προηγούμενα χρόνια τα αντίστοιχα μεγέθη ήταν 4.171 το 2019, 3.815 το 2018, 3.196 το 2017 και 2.696 το 2016, γεγονός το οποίο μαρτυρά την κλιμακούμενη επιδείνωση του φαινομένου, η οποία με τη σειρά της επιβάλλει την επένδυση στο κοινωνικό κράτος και την εντατικοποίηση του προσανατολισμού των παρεμβάσεων στην κοινότητα. Ραγδαία ήταν αύξηση και σε ότι αφορά τον ετήσιος αριθμός των καταγγελλόμενων εγκλημάτων ενδοοικογενειακής βίας το 2021, ο οποίος και άγγιξε τα 8.776 από τα 5.669 του 2020 (αύξηση της τάξεως του 54,8%), τα 5.220 του 2019 και τα 4.722 του 2018.
Τα παραπάνω συνθέτουν μόνο λίγα από τα πολλά δεδομένα που υπάρχουν τα οποία και καταδεικνύουν το χρέος που έχουμε ως κοινωνία. Ένα χρέος που υπαγορεύει το σεβασμό απέναντι στο ρόλο της σύγχρονης γυναίκας και της πολύτιμης συμβολής της στην οικοδόμηση συνεκτικών κοινωνιών. Ένα χρέος το οποίο και μας καλεί να υψώσουμε ένα θεσμικό και λειτουργικό τείχος το οποίο θα διασφαλίζει τα θεμελιώδη δικαιώματά της. Εμβαθύνοντας στη διάσταση του φύλου, η οποία οφείλει να διαπνέει κάθε επιμέρους πολιτική για την εργασία, την υγεία, το κοινωνικό κράτος, την οικονομία, καταβάλλοντας παράλληλα εγκαίρως, κάθε προσπάθεια για την εξάλειψη των φαινομένων έμφυλης βίας και εκριζώνοντας από νωρίς τις αναχρονιστικές, στρεβλές, πατριαρχικές αντιλήψεις που εμφιλοχωρούν στον πυρήνα της οικογενειακής δομής. Η μάχη αυτή είναι μία από τις νέες συλλογικές αποστολές που καλούμαστε να φέρουμε εις πέρας. Η μάχη αυτή οφείλει να καταστεί υπόθεση όλων μας.
*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο φύλλο του Σαββάτου 11 Μαρτίου 2023 της εφημερίδας “Φθιωτική”